29 Ekim 1923 günü Türk tarihinin en önemli dönüm noktalarından biridir. 19 Mayıs 1919 günü yaşanan ulusal kurtuluş mücadelesi 29 Ekim 1923 günü Cumhuriyet’in ilan edilmesiyle nihayi sonuca ulaşmıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ve silah arkadaşlarının verdiği mücadeleye Türk Milleti tek yürek destek vererek, ulusal bağımsızlığın müdafaa edildiği yeni bir devlet doğmuştur. Osmanlı devletinin küllerinden doğan bu yeni devlet laik, bağımsız, ilkelerine bağlı, egemenliğin millete bağlı olduğunu kabul eden bir devlet yapısına sahiptir.

Cumhuriyet’in ilanı için uygun ortam, Ekim ayının son haftası içinde ortaya çıkacaktı. 27 Ekim günü Fethi Bey Kabinesi istifa etmişti ve yeni kabinenin kurulması gerekiyordu. Ancak Anayasa’ya göre Bakanlar’ın tek tek Meclis tarafından seçilmesi gerekiyor ve bu durum yeni kabinenin kurulmasında birtakım zorluklara neden oluyordu. Bu ortam içinde 28 Ekim akşamı Mustafa Kemal Paşa yakın çalışma arkadaşlarını Çankaya’da bir akşam yemeğine davet ederek onlara şu açıklamayı yaptı: “Yarın cumhuriyeti ilan edeceğiz!”

İlk Cumhuriyet bayramı 26 Ekim 1924 yılında 986 numaralı kararname ile 101 pare topun atılması ve özel programla kutlanması kararına varılır. Hariciye Vekaletinin (Dışişleri Bakanlığı) hazırladığı kanun tasarısıyla Cumhuriyet bayramının resmi milli bir bayram olarak kutlanması TBMM’ye sunuldu. Öneri ilk olarak 18 Nisan 1925 yılında Meclis Anayasa Komisyonunda kabul edildi, ertesi gün 19 Nisan da TBMM Genel kurulunda onanarak kabul edildi. Teklifin kabul edilmesinin ardından 1925 yılından bu yada Cumhuriyet bayramı yurt içi ve yurt dışı elçiliklerinde büyük bir coşkuyla kutlanmaya başlandı…