BUGÜN GÜNLERDEN ÇOCUK

Çocuklarımız, geleceğimize açılan en değerli kapılarımızdır. Hayatın telaşına kapılıp çoğu zaman bu gerçeği unuturuz. Oysa dünümüz, bugünümüz, yarımız çocuktur. Bugün sizlere çocuğa çok değer veren ve hatta çocuğa dair her özel anı ayrı ayrı kutlamaya özen gösteren Kırgız halkının geleneklerinden bahsedeceğim. Kırgız halkı için çocuk çok değerlidir. Çünkü Kırgızlar soylarının, kültürlerinin, dillerinin, tarihlerinin, geleneklerinin çocuklarıyla devam edebileceğini asla unutmazlar. İşte bu nedenle, anne karnında olduğunu öğrendikleri andan itibaren çocuğun her anını coşkuyla karşılarlar. Öyle ki, hamile kadınlar bebek dünyaya gelene kadar toplumda saygın bir konuma yerleştirilir. Anne adayının en iyi şekilde beslenmesine ve zarar görmemesine büyük özen gösterirler. Ama anneyi koruma çabaları bunlarla sınırlı kalmaz. İnanışlarına göre, kötü ruhların yaşadıkları eve yaklaşmaması için evlerinin önünde her zaman ateş yakarlar, hamile kadına muskalar hazırlarlar ve hatta yatağının baş ucuna içi dolu silahlar asarlar.
Bebek sağlıkla dünyaya gelince önce rahat bir nefes alırlar. Hemen ardından çocuğun isim telaşı başlar. Bebeğe verilecek isim, Kırgız kültüründe büyük önem taşır. Verdikleri ismi çocuklarına verecekleri ilk hediye olarak görürler. Bu an, onlar için çok değerlidir ve bu nedenle bir merasimle gerçekleşir. Çocuğa verilen ismin çocuğun gelecek hayatını şekillendireceğine inandıkları için çok hassas bir konudur. İsim verme Kırgızlar için o kadar hassas bir konudur ki verdikleri ismin bebeklerine uygun olduğundan emin olmak için doğduktan sonra bebeği dikkatle incelerler. Bunun yanı sıra, bebeğin ismi saygı duyulan bir aile büyüğü veya imamlar tarafından Kur’an’a bakılarak da seçilebilir. Bebeğin ismine karar verildikten sonra ezan okunarak isim bebeğin kulağına üç defa söylenir. Ezanla birlikte isim çocuğun kulağına söylenmezse bu ismin çocuğa kötü bir gelecek sunacağına inanırlar.
Gelişi büyük korkular ve heyecanlarla beklenen, ismine saatler harcanan bebeğin ilk uykusu da tabii ki yine özel bir merasimle gerçekleşir. Bu merasim, Beşik Töreni olarak adlandırılır. Yaşça büyük bir kadın geleneksel bir ninniyle birlikte bebeği beşiğine yatırır. Sonrasında kötü ruhların bebekten uzak durması için beşiğe koruyucu olduğuna inanılan muskalar asılır. Ve bebeğimiz dünyadaki ilk uykusuna dalar. Büyüyüp bir yetişkin oluncaya kadar onu daha nice merasimin beklediğinden habersiz, uykunun huzuruna bırakır kendini. Bebeğimizi bekleyen yeni merasimlerin neler olduğunu merak ediyor musunuz? Şimdi burada kalabalık edip bebeği uyandırmayalım. Çocuklar için yapılan merasimler hakkında daha fazlasını öğrenmek için lütfen yazılarımızı takip etmeye devam edin. Bebek uyanır uyanmaz size haber vereceğim, merak etmeyin!

Nuray Yavuz

ANDEM Türkiyat Araştırmaları Uzmanı