KÖSE DE KEL DE BİZİM OĞLAN

Kazak Türklerinin mizah karakteri Aldar Köse ile Türkiye Türklerinin mizah karakteri Keloğlan dost olsa ve bir anda günümüze ışınlansalar neler oldurdu dersiniz? Diyelim ki Kazakistan ve Türkiye arasında geçişi sağlayan bir kapı bulmuşlar. Bir gün Kazakistan’da birgün Türkiye’de el ele kol kola şehir şehir dolaşıp ortalığı karıştırdıklarını düşünsenize. Neler olurdu bilmiyorum ama eminim bu dostluktan çok komik hikayeler doğardı.
ANDEM okuyucusu: Keloğlan’ı tanıyorum ama Aldar Köse de kim? Ayyyyy çok özür dilerim, ben size henüz Aldar Köse’yi anlatmadım değil mi? Bir anda hayal alemine daldım ve sizinle Aldar Köse’yi tanıştırmayı unutuverdim. Neyse, haydi gelin hep beraber Aldar Köse kimmiş öğrenelim! Aldar Köse, Kazak Türklerinin önemli mizah karakterlerinden biridir. Bu adam zekası, kurnazlığı ve hazır cevaplılığı ile biliniyor. Bazı insanlar, Aldar Köse sadece bir mizah karakteri değil, geçmişte gerçekten yaşamış bir Kazak erkeğidir, diyor. Bazı insanlar ise, yaşamış olmasını biz de isterdik ama o sadece bir hayal ürünü, diyor. Aldar Köse gerçekten yaşadı mı yoksa hayal ürünü mü henüz bilinmiyor. Ama bütün bu insanların tartışmasız kabul ettiği bir gerçek var ki bu da Aldar Köse halkın sesi olma görevini ustalıkla üstlenmiş bir isim olduğu. Hem döneminin yöneticilerini hem de yoksul insanlara hakkı olan parayı vermeyen adaletsiz insanları sert bir şekilde eleştirir. Yeri geldiğinde şeytana bile kafa tuttuğu söylenir. Her zaman doğruluğun yanında dimdik durmuş bir karakterdir. Aldar Köse, komik hikayelerinin altında daima güçlü bir duruş sergiler. Varlıklı ama cimri olan insanlara da dolandırıcılara da haddini bildirme görevini ustalıkla yürütür. Kahkahaların ardına gizler onca acıyı, yokluğu, gözyaşlarını… Hayatın acımasızlığıyla mücadele etmekten bitkin düşen insanlara bir anlığına da olsa nefestir, tebessümdür.
Bu dünyadan Aldar Köse de Keloğlan’da gelip geçti. Ya gerçek dünyada yaşadılar ya da hayallerimizde. Bu konudaki gerçeği hiçbirimiz tam olarak bilmiyoruz. Ama ya onların mizah hikayelerinin altına gizlediği acıların gerçekliği, adaletsizliğin yıkıcılığı…Ah keşke bunlar için de sadece hayal ürünüdür diyebilseydik. Tüm o acılar yaşandı ve daha fazla yaşanmaya devam ediyor. Bugünün dünyasında da zenginler aç, fakirler dilsiz, öksüzler hayalsiz, hayatlar yorgun. Ne Keloğlan ne de Aldar Köse dünyayı güzelleştiremedi. Ama onların kalplerimize de akıllarımıza ekmek istedikleri tohumlar can suyu aramaya devam ediyor. Korkma, umut her zaman var. Çünkü can suyu çocuklarımız aramızda. İyi ki varsın çocuk!

Nuray Yavuz

ANDEM Türkiyat Araştırmaları Uzmanı