TIPIŞ TIPIŞ

Kazak kültüründe, çocuğun ilk adımlarının bir tören eşliğinde karşılandığını biliyor muydunuz? Kazak kültüründe, bu törene Tusavkeser Toyu deniyor. Bu yazımda, sizlere Tusavkeser Toyu’nun dayanağı olan halk inanışları ve bu törenin detayları hakkında bilgi vereceğim. İlk olarak ritüelin nasıl gerçekleştirildiğine bir bakalım: Bu ritüeli gerçekleştirmek için bir ip kullanılır, kullanılan bu ipe tusav adı verilmektedir. Çocuğun ayakları yaklaşık 1,5 metrelik olan bu ip ile bağlanır. Tusavı kesmesi için yaşça büyük ve saygı duyulan bir kadın seçilir. Bu kadının hızlı hareket etme özelliğine sahip olmasına önem verilir. Çocuğun anne ve babasının onayıyla seçilen bu kadın, iyi dileklerini dillendirerek ipi keser. İp kesildikten sonra anne ve babası çocuklarını kollarından tutarak çocuğu hızlı hızlı yürütür. Benzer bir geleneğin Kırgız kültüründe de yer aldığı bilinmektedir. İlk olarak bu ritüelin uygulanmasında iki kültür arasındaki farklılıkları görelim. Kırgız kültüründe bu ritüel, Tuşoo Kesüü Toyu olarak bilinmektedir. Bir diğer fark ise, ipi kesecek olan kişinin seçimiyle ilgilidir. Kazakların aksine, ipi yetişkin bir kadın kesmez. Toya katılan küçük çocuklar arasında çeşitli yarışmalar düzenlenir. Bu yarışmaların sonucunda birinci olan çocuk ipi kesmektedir. Tusavı kesen kişi yetişkin bir kadın veya sadece bir çocuk olsun, asıl nokta çocuğun seçilen kişiye benzemesinin istendiği gerçeğidir. İki kültür arasındaki farklılıklardan söz etmişken benzerliklere de değinmemek olmaz tabii. İki kültür arasındaki benzerlikler halk inanışlarında buluşuyor. Tusavkeser töreni yapılmayan çocuğun güzel bir geleceği olamayacağına inanılır. Ritüeli gerçekleştirilen çocukların ise, hayatta karşılarına çıkabilecek tüm zorlukları aşacaklarına ve mutlu bir hayat kurabileceklerine inanılır. Bu nedenle ritüel çocuğun geleceğiyle ilgili güzel dualarla gerçekleştirilmektedir.